آنسیترال

بررسی شرایط داوری در قانون داوری تجاری بین المللی ایران و مقررات داوری آنسیترال و مقررات داوری icc
مباحث داوری در قانون داوری تجاری بین المللی ایران و مقررات داوری آنسیترال و مقررات داوری icc به صورت خلاصه ارایه گردیده است:
۱-تعداد داورانی که طرفین می توانند انتخاب کنند
الف) در قانون داوری تجاری بین المللی ایران ۱۳۷۶ : محدود نیست ( ماده ۱۰)
ب)در مقررات داوری آنسیترال ۱۹۸۰: یک یا سه نفر ( ماده ۵) ولی چون مقررات امری نیست می توان بر خلاف آن توافق کرد ( بند ۱ ماده ۱)
ج) در مقررات داوری icc 1998 : یک یا سه نفر ( بند ۲ ماده ۸)
۲- تعداد داوران در صورت سکوت طرفین
الف) در قانون داوری تجاری بین المللی ایران ۱۳۷۶ : سه نفر (ماده ۱۰)
ب)در مقررات داوری آنسیترال ۱۹۸۰: سه نفر ( ماده ۵)
ج) در مقررات داوری icc 1998 : یک نفر ( بند ۲ ماده ۸)
۳- انتخاب داورها ( سه نفر)
الف) در قانون داوری تجاری بین المللی ایران ۱۳۷۶ : هر طرف یک داور و دو داور نفر سوم را انتخاب می کنند ( بند الف قسمت دوم ماده ۱۰)
ب) در مقررات داوری آنسیترال ۱۹۸۰: هر طرف یک داور و دو داور نفر سوم را انتخا ب می کنند ( بند ۱ ماده ۷)
ج) در مقررات داوری icc 1998 :هر طرف یک داور و داور سوم را خود دیوان انتخاب می کند مگر به گونه ی دیگری توافق شود.( بند ۴ ماده ۸)
۴- انتخاب داور خاص طرف
الف ) در قانون داوری تجاری بین المللی ایران ۱۳۷۶ : دادگاه عمومی مرکز استان که مقر داوری درآن است و در صورت عدم تعیین مقر داوری دادگاه عمومی تهران صالح خواهد بود ( بند ۳ ماده ۱۱)
ب) در مقررات داوری آنسیترال ۱۹۸۰: دبیر کل دیوان مقام ناصب را مشخص کرده و مقام ناصب ، داور را تعیین می کند( بند ۲ ماده ۷)
ج) در مقررات داوری icc 1998 : نصب داور بر عهده دیوان داوری است ( بند ۴ ماده ۸)
۵- شرایط داوران:
الف) در قانون نجاری بین المللی ایرن ۱۳۷۶: الف : بی طرفی و استقلال داور ، ب : رعایت شرایط طرفین
ب) در مقررات داوری آنسیترال ۱۹۸۰: الف بی طرفی و استقلال داور ، ب: رعایت شرایط طرفین
ج) در مقررات داوری icc 1998 : الف : بی طرفی و استقلال داور ، ب: رعایت شرایط طرفین

۶-تابعیت داورها:
الف: انتخاب طرفین
الف:در قانون تجاری بین المللی ایران ۱۳۷۶ : ۱- قبل از بروز اختلاف طرف ایرانی نمی تواند داوری را انتخاب کند که تابعیت آن با تابعیت طرف اختلاف یکی باشد ( بند ۱ ماده ۱۱) ۲- بعد از بروز اختلاف : محدودیتی وجود ندارد ( بند ۱ از ماده ۱۱)
ب) در مقررات داوری آنسیترال ۱۹۸۰ : هیچ محدودیتی وجود ندارد
ج) در مقررات داوری icc 1998 : هیچ محدودیتی وجو ندارد.

ب) انتخاب مقام ناصب
الف) در قانون داوری تجاری بین المللی ایران ۱۳۷۶ : دادگاه ( مقام ناصب)
ب) در مقرات داوری آنسیترال ۱۹۸۰: دبیر کل دیوان داوری لاهه مقام ناصب را تعیین و مقام ناصب ، داور را مشخص می کند.
ج) در مقررات داوری icc 1998 : خود icc داور را تعیین می کند.
۷- محدودیت مقام ناصب
الف) در قانون داوری تجاری بین المللی ایرن ۱۳۷۶ : باید بر طبق موافقت نامه و با رعایت بی طرفی کامل عمل کرده و تلبعیت سر داور با تایعیت طرفین ( اختلاف) یکی نباشد( بند ۴ ماده ۱۱)
ب) در مقررات داوری آنسیترال ۱۹۸۰ : توصیه می کند که تابعیت طرفین یکی نبوده ولی اجباری نیست( بند ۴ ماده ۶)
ج) در مقررات داوری icc 1998 : نمی تواند تابعیتشان یکی باشد ولی در صورت مصلحت می تواند با تابعیت یکسان انتخاب کند مگر اینکه یکی از طرفین اعراض کنید( بند ۵ ماده ۹) به عبارت دیگر امکان انتخاب با تابعیت واحد را پذیرفته در صورت وجود مقتضی و عدم اعتراض.
۸- موارد جرح داورها
الف) در قانون داوری تجاری بین المللی ایران ۱۳۷۶: الف – بر خلاف شروط مقرر در توافق داوری ، انتخاب شده باشد . ب- اوضاع و احوالی باشد که استقلال و بی طرفی آن را زیر سوال ببرد ( بند ۱ ماده ۱۲)
ب) در مقررات داوری آنسیترال ۱۹۸۰: شک و تردید موجه نیست به بی طرفی با استقلال داور ( بند ۱ ماده ۱۰)
ج) در مقررات داوری icc 1998 : ادعای عدم استقلال یا سایر علل ( بند ۱ ماده ۱۱)
۹- تشریفات جرح
الف ) در قانون تجاری بین المللی ایران ۱۳۷۶ : الف- در صورت توافق طرفین در مورد تشریفات جرح مطابق توافق عمل می شود ( بند ۱ ماده ۱۳) ب- ابتدا خود هیات داوری می تواند رسیدگی کند مگر اینکه داور مورد جرح استعفا داده یا طرف مقابل جرح را بپذیرد و او را تغییر دهد ( بند ۲ ماده ۱۳) ج- در صورت رد جرح از سوی هیات داوری می تواند به دادگاه اعتراض کند ( بند ۳ از ماده ۱۳)
ب) در مقرات داوری آنسیترال ۱۹۸۰: در صورت عدم پذیرش جرح از سوی طرف دیگر و همچنین در صورتی که داور مورد اعتراض از سمت خود کناره گیری نکند به ترتیب زیر اتخاذ تصمیم خواهد شد :
الف-انتصاب اولیه توسط مقام منصوب کننده باشد ، توسط همان مقام ، ب- انتصاب اولیه توسط مقام مزبور نبوده ولی قبلا” مقام منصوب کننده ای تعیین شده ، توسط همان مقام ، ج- در سایر موارد مقام منصوب کننده ای که بر طبق ماده ۶ تعیین شده ، اتخاذ تصمیم خواهد شد ( بند ۱ ماده ۱۲) در صورت پذیرش جرح برطبق بند ۲ ماده ۱۲ عمل خواهد شد.
ج) در مقررات داوری icc 1998 : تقاضا به دبیرخانه دیوان تسلیم می گردد( بند ۱ ماده ۱۱)
۱۰ ) تعویض داور یا داورها
الف) در قانون تجاری بین المللی ایران ۱۳۷۶ : در صورت فوت ، کناره گیری ، توافق طرفین در خصوص لغو ماموریت او و…. داور جانشین تعیین خواهد شد.( ماده ۱۵)
ب) در مقررات داوری آنسیترال ۱۹۸۰ : در صورت فوت یا استعفای وی یا هر گاه داوری به وظایف خود عمل نکند یا انجام وظیفه قانونا” یا عملا” غیر ممکن باشد داور جانشین انتخاب یا منصوب خواهد شد ( بند ۱ و ۲ ماده ۱۳)
ج) در مقررات داوری icc 1998 :در صورت فوت یا قبول استعفای وی یا قبول جرح وی توسط دیوان در صورت درخواست همه طرف ها و همچنین در صورتی که به تشخیص و تصمیم دیوان داور عملا” یا قانونا” از انجام ماموریت خود معذور باشد و.. داور تعویض خواهد شد( بند ۱ و ۲ ماده ۱۳)
۱۱-آیین دادرسی داوری
الف) در قانون داوری تجاری بین المللی ایران ۱۳۷۶: طرفین می توانند در مورد آیین رسیدگی توافق کنند البته باید قواعد این قانون رعایت شود و در صورت فقدان هیات داوری آیین رسیدگی را مشخص می کند( بند ۱ و ۲ ماده ۱۹)
ب) در مقررات داوری آنسیترال ۱۹۸۰ : دیوان داوری با رعایت مقررات این قانون بخ نحوی که خود مقتضی بداند جریان داوری ر اهدایت می کند مشروط بر اینکه با طرف های داوری به مساوات رفتار کند( بند ۱ ماده ۱۵)
ج) در مقررات داوری icc 1998 : جریان رسیدگی تابع مقررات این قانون است و در صورت سکوت قانون تابع قواعدی است که توسط طرفین تعیین شده و در صورت فقدان آن مرجع داوری تعیین می کند ( بند ۱ ماده ۱۵)
۱۲- محل داوری
الف ) در قانون تجاری بین المللی ایران ۱۳۷۶ : محی مورد نوافق طرفین و در صورت فقدان چنین توافقی وظیفه هیات داوری است که محل را تعیین کند البته با توجه به اوضاع و احوال و سهولت دسترسی طرفین( بند ۱ ماده ۲۰)
ب) در مقررات داوری آنسیترال ۱۹۸۰: در صورت فقدان توافق در خصوص محل دیوان داوری را تعیین خواهد کرد.( بند ۱ ماده ۱۶)
ج) در مقررات داوری icc 1998 : در صورت فقدان توافق در خصوص محل دیوان داوری محل داوری را تعیین خوهد کرد ( بند ۱ ماده۱۴)
۱۳- زبان داوری
الف) در قانون داوری تجاری بین المللی ایران ۱۳۷۶: اگر در مورد زبان توافق نشده بود هیات داوری تصمیم میگیرد چه زبانی ، زبان داوری باشد ( ماده ۲۱)
ب) در مقررات داوری آنسیترال ۱۹۸۰: دیوان داوری ابتدا باید توافق طرفین را جلب کند ولی اگر نظر طرفین جلب نشود باید خود هیات داوری زبان را تعیین کند( بند ۱ ماده ۱۷)
ج) در مقررات داوری icc 1998 : اگر در این خصوص توافقی صورت نگرفته بود ، هیات داوری با در نظر گرفتن اوضاع و احوال زبان قرارداد ، زبان داوری را تعیین میکند( ماده ۱۶)
۱۴- شروع داوری
الف) در قانون داوری تجاری بین المللی ایران ۱۳۷۶: با دادخواست و دفاعیه ( ماده ۱۸ و ۱۹)
ب) در مقررات داوری آنسیترال ۱۹۸۰: با دادخواست و دفاعیه آغاز میگردد( ماده ۱۸ و ۱۹)
ج) در مقررات داوری icc 1998 :سند قرار نامه داوری Term of refrenc برای شروع داوری ضروری است( ماده ۱۸)
۱۵- دستور موقت
الف ) در قانون تجاری بین المللی ایرن ۱۳۷۶ : داور هیات داوری در اموری که محتاج به تعیین تکلیف فوری است می تواند دستور موقت صادر کند ( ماده ۱۷)
ب) در مقررات داوری آنسیترال ۱۹۸۰: دیوان داوری می تواند اقدام به صدور دستور موقت نموده البته برای صدور این دستور می تواند تقاضای تامین نماید( بند۱ و ۲ ماده ۲۶) هر یک از طرفین می توانند مستقیما” دادگاه تقاضای صدور دستور موقت کنند( بند ۱ ماده ۲۶)
ج) در مقررات داوری icc 1998 : مرجع داوری می تواند اقدام به صدور دستور موقت کرده البته برای صدور این دستور می تواند تقاضای تامین کند( بند ۱ ماده ۲۳)
۱۶- قانون حاکم
الف) در قانون داوری تجاری بین المللی ایران ۱۳۷۶: در صورت انتخاب قانون حاکم توسط طرفین داور یا داوران بدون توجه به قواعد حل تعارض مستقیما” با توجه به قواعد ماهوی تصمیم خواهند گرفت
. در صورت فقدان چنین توافقی داور یا هیات داوری بر اساس قواعد حل تعارض قانون حاکم را تعیین خواهند نمود ( بند ۱ و ۲ ماده ۲۷)
ب) در مقررات داوری آنسیترال ۱۹۸۰: در صورت فقدان تعیین این قانون حاکم توسط طرفین دیوان اداری با توجه به قواعد حل تعارض قانون حاکم را تعیین خواهد کرد( بند ۱ ماده ۳۳)
ج) در مقررات داوری icc 1998 : قواعد این قانون حاکم است و در صورت سکوت تابع قواعدی است که خود طرفین تعیین می کنند و در صورت عدم چنین تعیینی ، قانون حاکم قانونی می باشد که مرجع داوری تعیین کرده است( بند ۱ ماده ۱۵)
۱۷- ختم رسیدگی
الف) در قانون داوری تجاری بین المللی ایران ۱۳۷۶: رسیدگی داوری در موارد زیر با صدور رای نهایی خاتمه می یابد : ۱- استرداد دعوی توسط خواهان مگر اینکه خوانده بداند اعتراض کرده و داور برای وی منافعی را احراز کند ۲- تشخیص داور به عدم امکان یا عدم لزوم رسیدگی ۳- توافق طرفین در ختم رسیدگی ( ماده ۳۱)
ب)درمقررات داوری آنسیترال ۱۹۸۰: در صورتی که طرفین در مورد حل اختلافات خود به توافق برسند و همچنین در صورتی که ادامه داوری غیر لازم یا ناممکن شود داوری خاتمه می یابد ( ماده ۳۴)
ج) در مقررات داوری icc 1998 : مرجع داوری پس از انقضای یک فرصت معقول برای ارایه مطالب توسط طرفین ختم رسیدگی را اعلام می کند ( بند ۱ ماده ۲۲)
۱۸- صدور رای
الف) در قانون داوری تجاری بین المللی ایران ۱۳۷۶: اگر داور بیش از یکی باشد تصمیم با اکثریت آرا اتخاذ می شود مگر اینکه طرفین به نحو دیگری توافق کرده باشند ( ماده ۲۹)
ب) در مقررات داوری آنسیترال ۱۹۸۰: اگر تعداد داوران سه نفر باشد ، تصمیمات با اکثریت آرا اتخاذ خواهد شد( بند ۱ ماده ۳۱)
البته اگر دیوان داوری مجاز شمارد یا در صورتی که در امور شکلی اکثریت حاصل نشود سر داور می تواند راسا در خصوص این موضوع تصمیم بگیرد( بند ۲ ماده ۳۱)
ج) در مقررات داوری icc 1998 :اگر داور بیش از یکی باشد ، رای داوری با اکثریت آرا ارسال می شود و در صورتی که اکثریت حاصل نشود ، رییس مرجع داوری به تنهایی رای را صادر می کند( بند ۱ ماده ۲۵)
۱۹ – ابلاغ رای
الف) در قانون داوری تجاری بین المللی ایران ۱۳۷۶: اگر در این خصوص توافقی صورت نگرفه باشد به یکی از طرق ذیل عمل خواهد شد :
۱-در داوری سازمانی ، تابع مقررات سازمان خواهد بود ، ۲- داور می تواند راسا نحوه و مرجع ابلاغ را مشخص کند و… ( ماده ۳)
ب) در مقررات داوری آنسیترال ۱۹۸۰: توسط دیوان داوری به طرف ها ابلاغ می شود ( بند ۶ ماده ۳۲)
ج) در مقررات داوری icc 1998 : دبیرخانه دیوان داوری رای را به طرفین ابلاغ می کند( بند ۱ ماده ۲۸)
۲۰- اصلاح و تفسیر رای
الف ) در قانون داوری تجاری بین المللی ایران ۱۳۷۶: داور می تواند راسا” یا به در خواست هر یک از طرفین هر گونه اشتباه در محاسبه ، نگارش یا اشتباهات مشابه دررای را اصلاح و یا از آن رفع ابهام کند( بند ۱ ماده ۳۲)
ب) در مقررات داوری آنسیترال ۱۹۸۰: هر یک از طرفین می تواند از دیوان داوری تقاضای تفسیر حکم یا تصحیح هر گونه اشتباه محاسبه غلط های انشایی و املایی یا اشباهاتی از این قبیل داشته باشد البته ضمن اطلاع طرف دیگر ( مواد ۳۵ و ۳۶)
ج) در مقررات داوری icc 1998 : مرجع داوری میتواند راسا” یا به درخواست هریک از طرفین هر گونه اشتباه در نگارش و… را اصلاح کرده و در صورت درخواست تفسیر رای تفسیر هر یک از طرفین آن را تفسیر کند.( بند ۱ و ۲ ماده ۲۹)
۲۱- تجدید نظر در رای داوری
الف ) در قانون داوری تجاری بین المللی ایران ۱۳۷۶: در دو مورد در صورت درخواست طرف متضرر ، داور می تواند در رای خود تجدید نظر کند:
۱- مبنای رای صادره سندی باشد که جعلی بودنش ثابت شده باشد
۲- اسناد جدیدی به دست آید که حقانیت یک طرف را ثابت کرده که معلوم می شود که طرف دیگر آنها را کتمان کرده یا باعث کتمان آنها شده است( بند ۲ ماده ۳۲)
ب)در مقررات داوری آنسیترال ۱۹۸۰: تجدیدنظر وجود ندارد و رای قطعی است( بند ۲ ماده ۳۲)
ج) در مقررات داوری icc 1998 : تجدید نظر وجود ندارد و رای قطعی است ( بند ۶ ماده ۲۸)